muzikale verhoudingenvormen
  Laat ons  eens kijken naar wat de muziekleer ons kan leren rond verhoudingen.
In de  bijgevoegde diagrammen zie je rechthoeken in de verhoudingen van de respectievelijke akkoorden.
De kwint komt overeen met de gulden snede. Maar zoals u ziet  zijn er ook andere verhoudingen, die overeenkomen met welluidende akkoorden. 
De octaafverhouding 1/2 komt overeen met de rechthoek van Horus, toegepast in het oude Egypte. 
De verhoudingen zijn telkens gebaseerd  op hele getallen. In bvb. de oosterse muziek heb je wel kwarttonen. Ze worden meestal als overgangsnoten gebruikt.

Je zou kunnen denken dat het werken met deze verhoudingen diegebruik maakt van hele getallen een beperking is die we onszelf hebben opgelegd. Maar toch is het wonderbaarlijk dat bij het boventoon-zingen de boventonen volgens een bepaalde volgorde ontstaan, juist volgens deze verhoudingen met hele getallen. Bij boventoon-zingen zingt  men een klank op zo een manier dat erbovenop nog  andere klanken meeklinken. De eerste klank is één octaaf hoger, vervolgens een kwint, dan weer een octaaf, dan een grote terts, een kwint,  een kleine septiem en zo verder. 
(De  verhoging is telkens met  hetzelfde aantal hertz, maar geeft deze vermelde verhoudingen).
Een melodie wordt gevormd door opeenvolging van deze intervallen.
Wanneer we deze verhoudingen omzetten in vormen zoals in bijgevoegde schema's hebben we een notie van hoe we muziek kunnen maken in een vormentaal.
In de renaissance-gebouwen ziet men bvb,  ramen met  een hoogte van 2 x  de breedte. Dit is een octaafverhouding. Uiteraard is de verhouding hier 2/3 of 5/8, bij de gulden snede ook veel gebruikt. Dit  zijn beide 'rustige' verhoudingen wat afstraalt van deze statige gevels.
Zo wijst ook Louis Charpentier ons op de verticale opbouw van de binnengevels van de kathedraal van Chartres volgens de muzikale verhoudingen, zoals  een tertsverhouding.
Ook andere muzikale verhoudingen kunnen worden gebruikt. Een niet zo evidente verhouding, nl.  4/7 geeft een klein septiem (do/ si bemol of c/ b).
Deze klank heeft iets mystieks. Ook deze verhouding is in gebouwen terug te vinden: bvb. in de gotische kathedraal van Tours zijn er 7 nissen in de gevel van het schip en 4 op de 2 torens ernaast. 
(ill. links kathedraal van Chartres, rechts deze van Tours
Blijkbaar waren dus deze zaken gekend in het verleden. Onze tijdsperiode is eerder een periode van synthese, waarbij verbanden tussen verschillende disciplines terug in de aandacht komen. Met deze kleine beschouwing geef ik aan dat de harmonieregels van muziek ook bruikbaar zijn in de  architectuur, een piste die belangrijk kan zijn in het zoeken naar een bewustere architectuur.
'Let us build altars to the Beautiful Necessity' (  Emerson)

(ill: voorbeeld  van verhoudingen in raamopeningen)

Etienne Hoeckx